A-FP, Alpha-Fetoprotein Tumor Marker, α1-φετοπρωτεΐνη
|
Κλινική χρησιμότητα |
. Ως καρκινικός δείκτης
- Για τη διαχείριση ασθενών με ύποπτο ή διαγνωσμένο καρκίνο του ήπατος ή με όγκους των βλαστικών κυττάρων των όρχεων ή των ωοθηκών
- Δεν συνιστάται η χρήση του προσδιορισμού της AFP για διαγνωστικό έλεγχο του καρκίνου στο γενικό πληθυσμό
β. Στον προγεννητικό έλεγχο
- Ως ένα στοιχείο, στην αξιολόγηση του κινδύνου εμφάνισης τρισωμίας 21 (σύνδρομο Down) στο δεύτερο τρίμηνο της κύησης σε συνδυασμό με την hCG+β και άλλες παραμέτρους ( ακριβής ηλικία κύησης , βάρος της μητέρας)
|
Προετοιμασία εξεταζομένου |
Δεν υπάρχει καμία ειδική διαιτητική απαίτηση πριν από τη συλλογή δείγματος |
Δείγμα |
Ορός χωρίς αιμόλυση και έντονη λιπαιμικότητα, που συλλέγεται τηρώντας τις γενικές προφυλάξεις για τη φλεβοπαρακέντηση. Αποχωρίζεται εντός 45 λεπτών και συντηρείται σε πλαστικό σωληνάριο. |
Σταθερότητα δείγματος |
Για 8ώρες στους 20 - 25°C ή για 7 ημέρες στους 2-8°C ή για 90 ημέρες στους -20°C. Δεν υπάρχει δυνατότητα πολλαπλών κύκλων κατάψυξης-απόψυξης του δείγματος. |
Μη αποδεκτό δείγμα |
Δείγματα ή διαλύματα ελέγχου που έχουν σταθεροποιηθεί με αζίδιο ή θερμο-αδρανοποιημένα δείγματα |
Μεταφορά δείγματος |
0,5 mL δείγματος στους 2-8°C |
Μέθοδος |
CLIA
|
Τιμές αναφοράς |
Ηλικία
|
Άρρεν ng/mL
|
Θήλυ ng/mL
|
Γυναίκες εγκυμοσύνη
|
< 15 ημερών
|
5000 - 105000
|
5000 - 105000
|
Εβδομάδες μετά Τ.Ε.Ρ
|
ng/mL
|
15 - 30 ημερών
|
300 - 60000
|
300 - 60000
|
8-11
|
10-15
|
1 - 2 μηνών
|
100 - 10000
|
100 - 10000
|
12-14
|
10-25
|
2 - 3 μηνών
|
40 - 1000
|
40 - 1000
|
15-17
|
10-44
|
3 - 4 μηνών
|
11 - 300
|
11 - 300
|
18-20
|
10-71
|
4 - 5 μηνών
|
5 - 200
|
5 - 200
|
21-23
|
21-96
|
5 - 12 μηνών
|
≤ 90
|
≤ 99
|
24-26
|
51-150
|
1 έτους - 2 ετών
|
≤ 19
|
≤ 36
|
27-29
|
56-170
|
≥ 2 ετών
|
≤ 10
|
≤ 10
|
30-32
|
79-200
|
|
|
|
33-35
|
84-344
|
|
|
|
36-38
|
60-330
|
|
|
|
39-42
|
63-164
|
Προσοχή
Η μετρούμενη τιμή AFP στο δείγμα κάποιου ασθενούς μπορεί να διαφέρει, ανάλογα με την εφαρμοζόμενη μέθοδο προσδιορισμού. Συνεπώς, τα εργαστηριακά ευρήματα πρέπει πάντοτε να αναφέρουν τη χρησιμοποιούμενη μέθοδο προσδιορισμού της AFP. Οι τιμές της AFP, οι οποίες προσδιορίζονται στα δείγματα ασθενών με χρήση διαφορετικών μεθόδων προσδιορισμού, δεν είναι άμεσα συγκρίσιμες μεταξύ τους και μπορεί να αποτελέσουν την αιτία εσφαλμένων ιατρικών ερμηνειών. |
Παρατηρήσεις |
- Η α-εμβρυϊκή πρωτεΐνη (AFP), το εμβρυϊκό ισοδύναμο της λευκωματίνης, είναι μια γλυκοπρωτεΐνη με μοριακό βάρος 67 kDa που παράγεται κατά την ανάπτυξη του εμβρύου και απαντάται σε υψηλές συγκεντρώσεις στον εμβρυϊκό ορό και το αμνιακό υγρό. Σε φυσιολογικές ενήλικες μη εγκυμονούσες, η AFP υπάρχει στον ορό σε χαμηλές συγκεντρώσεις. Ωστόσο, η AFP μπορεί να αυξηθεί σημαντικά στον ορό που λαμβάνεται από ασθενείς οι οποίοι πάσχουν από καρκίνο του ήπατος, των όρχεων ή των ωοθηκών.
- Οι ιδιαίτερα αυξημένες τιμές της AFP συνήθως υποδεικνύουν πρωτοπαθές ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα. Σε περίπτωση μετάστασης στο ήπαρ, οι τιμές της AFP είναι συνήθως μικρότερες από 400-480 ng/mL. Καθώς οι τιμές της AFP αυξάνονται κατά την αναγέννηση του ήπατος, μετρίως αυξημένες τιμές παρουσιάζονται σε περιπτώσεις κίρρωσης του ήπατος εξαιτίας υπερβολικής κατανάλωσης οινοπνεύματος, σε οξεία ιογενή ηπατίτιδα, όπως επίσης και σε φορείς του αντιγόνου επιφανείας της ηπατίτιδας Β (HΒsAg).
- Δεν συνιστάται η χρήση του προσδιορισμού της AFP για διαγνωστικό έλεγχο του καρκίνου στο γενικό πληθυσμό.
- Οι αυξημένες συγκεντρώσεις της AFP στον ορό της μητέρας ή στο αμνιακό υγρό κατά τη διάρκεια της κύησης πιθανόν να αποτελούν ένδειξη ότι το έμβρυο πάσχει από δισχιδή ράχη, ανεγκεφαλία ή ατρησία του οισοφάγου ή ότι υπάρχει πολλαπλή κύηση.
- Κατά τη διάρκεια της κύησης, τα επίπεδα της AFP ορού της μητέρας (MSAFP) αυξάνονται έως το τρίτο τρίμηνο. Αυξημένα ή μειωμένα επίπεδα AFP ενδέχεται να αποτελούν ένδειξη προβλημάτων του εμβρύου. Αυξημένα επίπεδα MSAFP κατά τη διάρκεια του δεύτερου τριμήνου της κύησης συσχετίζονται συχνά με έναν από τους πλέον συνήθεις τύπους γεννητικών ελλειμμάτων, τα ανοικτά ελλείμματα του νωτιαίου σωλήνα (NTD).
|
Εκτέλεση |
Αυθημερόν |