Αμυλοειδές Α του ορού (SAA)
| Κλινική χρησιμότητα | Στη διάγνωση των φλεγμονωδών διαδικασιών, την αξιολόγηση της ενεργότητας τους, καθώς επίσης στην παρακολούθηση των συγκεκριμένων διαδικασιών και την αντιμετώπισή τους |
|---|---|
| Προετοιμασία εξεταζομένου | Δεν απαιτείται νηστεία πριν από την εξέταση. |
| Δείγμα | Ορός που συλλέγεται σε συνήθη σωληνάρια δειγματοληψίας ή σε σωληνάρια που περιέχουν γέλη διαχωρισμού. Ο ορός αποχωρίζεται με φυγοκέντρηση εντός μίας ώρας και συντηρείται σε πλαστικό σωληνάριο. |
| Σταθερότητα δείγματος | Για 4 ώρες σε θερμοκρασία 15-25°C, επί 48 ώρες στους 2-8°C ή για έως 3 μήνες σε θερμοκρασία μικρότερη των -25 °C, εφόσον καταψυχθούν εντός 24 ωρών μετά τη συλλογή τους και όταν αποφεύγονται οι επανειλημμένοι κύκλοι ψύξης-απόψυξης |
| Μη αποδεκτό δείγμα | Δείγματα με μικροβιακή μόλυνση, θερμική αδρανοποίηση, δείγματα που περιέχουν ορατά ξένα στοιχεία, ή δείγματα με έντονη αιμόλυση και λιπαιμικότητα . |
| Μεταφορά δείγματος | 1 mL ως ελάχιστος όγκος σε συνθήκες κατάψυξης. |
| Μέθοδος | ΝΙΑ |
| Τιμές αναφοράς | Εκφράζονται σε mg /L <7,0 |
| Παρατηρήσεις | Η SAA είναι μια πρωτεΐνη οξείας φάσης, η οποία ανταποκρινόμενη σε φλεγμονώδεις, λοιμώδεις όπως και μη λοιμώδεις διεργασίες, εμφανίζει έντονη άνοδο η συγκέντρωσή της στο αίμα εντός λίγων ωρών. Η αύξηση μπορεί να ανέλθει έως 1.000 φορές της αρχικής της συγκέντρωσης. Η σύνθεση της SAA επάγεται από τη διέγερση διαφόρων κυτοκινών που σχετίζονται με φλεγμονή, όπως η ιντερλευκίνη-1 (IL-1), ιντερλευκίνη-6 (IL-6), και ο παράγοντας νέκρωσης όγκων-α (TNF-α). Το SAA σχετίζεται με τις λιποπρωτεΐνες υψηλής πυκνότητας (HDL) και μπορεί να τροποποιήσει τον μεταβολισμό τους κατά τη διάρκεια της φλεγμονής. Μια συγκεκριμένη και σημαντική πλευρά της SAA είναι ότι τα προϊόντα της αποικοδόμησής της, όπως τα ινίδια Αμυλοειδούς Α (ΑΑ), εναποτίθενται σε διάφορα όργανα προκαλώντας σοβαρή επιπλοκή στις χρόνιες φλεγμονώδεις νόσους. Ο προσδιορισμός της SAA, όπως και η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP), χρησιμεύει στη διάγνωση των φλεγμονωδών διαδικασιών, στην αξιολόγηση της ενεργότητάς τους, καθώς επίσης και στην παρακολούθηση των συγκεκριμένων διαδικασιών και την αντιμετώπισή τους. Ωστόσο, η μέθοδος προσδιορισμού της SAA είναι περισσότερο συμπερασματική από εκείνη της CRP σε ασθενείς με ιογενείς λοιμώξεις, αντιδράσεις απόρριψης σε μεταμοσχεύσεις νεφρού (ειδικότερα σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς) όπως επίσης σε ασθενείς με κυστική ίνωση που ακολουθούν αγωγή με κορτικοειδή. Στην περίπτωση της φλεγμονώδους αρθρίτιδας, η SAA βρέθηκε ότι παρουσίαζε την πιο στενή σχέση με την ενεργότητα της νόσου. Ο παράλληλος προσδιορισμός της CRP και της SAA μπορούν να ενισχύσουν την διαγνωστική ευαισθησία για τις λοιμώξεις. Σε ασθενείς με αμυλοείδωση AA, η πορεία της νόσου μπορεί να βελτιωθεί με κάποια θεραπεία που στοχεύει την επιστροφή της SAA στα κανονικά επίπεδα. Παρά το γεγονός ότι οι συγκεντρώσεις της SAA και της CRP σχετίζονται, υπάρχουν σημαντικές διαφορές στην αναλογία SAA:CRP σε οξείες καταστάσεις. Καθώς τα επίπεδα της SAA είναι 10 φορές υψηλότερα από τα αντίστοιχα της CRP, αλλαγές στα επίπεδα της SAA μπορεί να ανταποκρίνονται περισσότερο ή να είναι ένας πρώιμος δείκτης της λοίμωξης από την CRP. Είναι ακόμα άγνωστο αν η SAA είναι πιο χρήσιμη από την CRP στην αξιολόγηση της πρώιμης εμφάνισης νεογνικής σηψαιμίας σε νεογνά. |
| Εκτέλεση | Απάντηση εντός 9 - 12 εργάσιμων ημερών |
