Ιός του Δυτικού Νείλου (West Nile virus, WNV)
Δευτέρα, 16 Ιουλίου 2012
Ο ιός του Δυτικού Νείλου (WNV) είναι ένας arbovirus (arthropod-borne virus) που ανήκει στους φλαβοϊούς. Συγγενεύει με τον ιό της ιαπωνικής εγκεφαλίτιδας, της εγκεφαλίτιδας του St. Louis και άλλους παρόμοιους ιούς (δάγκειος, κίτρινος πυρετός) που προκαλούν εγκεφαλίτιδες. Ο WNV περιβάλλεται από ένα περίβλημα με διάμετρο της τάξης των 40-60 nm και περιέχει γονιδίωμα μονόκλωνου RNA περίπου 10,000-11,000 βάσεων.
Απομονώθηκε για πρώτη φορά στην επαρχία του Δυτικού Νείλου στην Ουγκάντα το 1937, από όπου και πήρε το όνομά του.
Ο WNV έχει αναφερθεί στην Αφρική, την Ασία, την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αμερική. Το 1999, τα πρώτα κρούσματα της νόσου του WNV αναφέρθηκαν στη Νέα Υόρκη, και η λοίμωξη έχει εξαπλωθεί σε όλη τη βορειοαμερικανική ήπειρο από τότε.
Σχήμα1. Κύκλος μετάδοσης του Ιού του Δυτικού Νείλου
O WNV εμφανίζεται ως μια εποχική επιδημία, με τις κύριες περιπτώσεις συνήθως, να παρατηρούνται στα τέλη του καλοκαιριού ή το πρώιμο φθινόπωρο στις εύκρατες ζώνες, ενώ όλο το χρόνο μετάδοσης είναι δυνατή στη νότια κλίματα. Ο ιός παρουσιάζει ένα κύκλο μετάδοσης πουλί-κουνούπι-πτηνό όπως απεικονίζεται στο σχήμα 1 και ενισχύεται κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, με περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως η διάρκεια τη θερμής περιόδου και τα επίπεδα βροχής που επηρεάζουν με ενίσχυση των επιπέδων. Συνήθως, τα θερμά κλίματα και οι καλοκαιρινοί μήνες προσφέρουν ένα ιδανικό περιβάλλον για τα κουνούπια. Πολλαπλά τσιμπήματα των κουνουπιών και η μεγαλύτερη έκθεση σε περιβάλλοντα με μεγάλο πληθυσμό των κουνουπιών αυξάνει τον κίνδυνο λοίμωξης. Ο WNV αν και δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο από τα κουνούπια, 5 άλλοι τρόποι μεταφοράς του έχουν εντοπιστεί σε ανθρώπους: μετάγγιση προϊόντων αίματος, μεταμόσχευση οργάνων, θηλασμός, διαπλακούντια, και την επαγγελματική έκθεση των εργαζομένων σε εργαστήριο.
Σχήμα 2. Ανάπτυξη ανιχνεύσιμου RNA και αντισωμάτων για τον WNV
* Ανίχνευση του RNA WNV με PCR
Τα αντισώματα IgM μπορούν να διαρκέσουν έως και 12 μήνες σε ορισμένες περιπτώσεις
Μετά από επώαση 5-15 ημερών ,περισσότεροι από το 80% των ατόμων που μολύνονται με τον WNV δεν εκδηλώνουν συμπτώματα και μόνο περίπου 20% εμφανίζουν ήπια αυτοπεριοριζόμενη νόσο, διάρκειας 3-6 ημερών, που μοιάζει με γριπώδη συνδρομή. Λιγό-τερο από 1% των ατόμων που μολύνονται εμφανίζουν σοβαρή νόσο που προσβάλλει το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (εγκεφαλίτιδα/ μηνιγγίτιδα) και προκαλεί θνησιμότητα σε άτομα άνω των 50 ετών. Ο πιο σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την ασθένεια νευρο-λογικής είναι η προχωρημένη ηλικία. Περίπου ένας στους 150 ανθρώπους που έχουν μολυνθεί με WNV θα αναπτύξει πιο σοβαρά συμπτώματα της μηνιγγίτιδας ή εγκεφαλίτιδας.Οι ασθενείς με εγκεφαλίτιδα συχνά παρουσιάζουν πονοκέφαλο, υψηλό πυρετό, δυσκαμψία του αυχένα, λήθαργο, αποπροσανατολισμό, κώμα, τρόμος, σπασμούς, μυϊκή αδυναμία, παράλυση και.Ένας μικρός αριθμός των περιπτώσεων ήταν θανατηφόρες. Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για λοίμωξη από WNV. Η υποστηρικτική φροντίδα, όπως νοσηλεία, ενδοφλέβια χορήγηση υγρών, η αναπνευστική υποστήριξη, και η επιθετική θεραπεία δευτερογενών λοιμώξεων συχνά είναι απαραίτητη για ασθενείς με εγκεφαλίτιδα.
Προς το παρόν δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο για τον άνθρωπο, ούτε ειδική θεραπεία για τη λοίμωξη από τον ιό του ΔΝ.
Τα περισσότερα σοβαρά αποτελέσματα έχουν παρατηρηθεί σε ασθενείς με ανοσοκαταστολή. Ιδιαίτερα μετά από μεταμόσχευση οργάνων και βλαστικών κυττάρων, σε ασθενείς που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα και σε ασθενείς με αιματολογικές κακοήθειες, μυελοδυσπλαστικό σύνδρομο , και άλλες προηγμένες κακοήθειες. Οι άνθρωποι που είναι άνω των 65 ετών ή γυναίκες που είναι έγκυες ή αμέσως μετά τον τοκετό, επίσης, μπορεί να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο.
Η εργαστηριακή διάγνωση επιτυγχάνεται καλύτερα με την ανίχνευση των ειδικών αντισωμάτων τάξης IgG και IgM στον ορό ή στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) όπως συμβαίνει και άλλες λοιμώξεις από arbovirus . Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν ανιχνεύσιμα IgM αντισώματα έναντι του WNV στον ορό τους μέσα στις πρώτες 4-8 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων και μπορούν να διαρκέσουν για αρκετές εβδομάδες. Στις περισσότερες περιπτώσεις θα είναι ανιχνεύσιμο για τουλάχιστον 1 - 2 μήνες μετά την έναρξη της ασθένειας, και σε ορισμένες περιπτώσεις θα παραμείνουν ανιχνεύσιμα για 12 μήνες ή και περισσότερο. (Σχήμα 2).Από τα αντισώματα ,το αντίσωμα IgM δεν διαπερνά τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, και η παρουσία του IgM στο ΕΝΥ δείχνει έντονα λοίμωξη του κεντρικού νευρικού συστήματος. Αντισώματα IgG έναντι του WNV μπορούν να ανιχνεύονται μία εβδομάδα μετά την έναρξη της νόσου και ο τίτλος τους κορυφώνεται μέσα στις 3-4 εβδομάδες από τη λοίμωξη. Η παρουσία των ειδικών αντισωμάτων τάξης IgG σε δείγματα ορού υποδεικνύει λοίμωξη με WNV κάποια στιγμή στο παρελθόν
Αν και PCR δοκιμές είναι διαθέσιμες για WNV, έχουν βρεθεί να είναι σχετικά ανεξάρτητεςμε τη διάγνωση. Η PCR μπορεί να ανιχνεύ-σει ιικό RNA από τους ασθενείς με γνωστή λοίμωξη του Δυτικού Νείλου, όταν ειδικά αντισώματα έναντι του ιού δεν υπάρχουν (π.χ., 2 -7 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων). Η πιθανότητα ανίχνευσης του RNA του WNV με PCR είναι σχετικά χαμηλή στο γενικό πληθυσμό. Οι δοκιμές PCR είναι πιο χρήσιμες ως συμπλήρωμα στη διάγνωση της πρόωρης λοίμωξης από WNV, ή σε καταστάσεις που απαιτείται ταχεία δοκιμή. Ωστόσο, η πιθανότητα ανίχνευσης είναι σχετικά χαμηλή. Ακόμα και κατά τη δοκιμή σε ασθενείς με γνωστή λοίμωξη από WNV, η ευαισθησία της PCR είναι περίπου 55% στο ΕΝΥ και ακόμη μικρότερη (περίπου 10%) στο αίμα. Η ειδι-κότητα του προσδιορισμού είναι περίπου 100%.Η ευαισθησία της δοκιμασίας εξαρτάται από το ιικό φορτίο στο δείγμα, καθώς και την ποιότητα των εξεταζομένου δείγματος.
Άλλες συνοδές εξετάσεις μπορούν να ζητηθούν όπως:
- Η γενική εξέταση αίματος (CBC) που συνήθως εμφανίζει υψηλές ή φυσιολογικές τιμές λευκοκυττάρων.
- Έλεγχος πιθανής ύπαρξης υπονατριαιμίας ,που μπορεί να είναι παρούσα σε περιπτώσεις εγκεφαλίτιδας,
-
Έλεγχο στο ΕΝΥ για ύπαρξη αυξημένης πρωτεΐνης και αυξημένα επίπεδα λευκοκυττάρων επίπεδα, με κυρίαρχα τα λεμφοκύτταρα. Τα επίπεδα γλυκόζης είναι συνήθως φυσιολογική παρά μειωμένα.
Στα Εργαστήρια του Συνεταιρισμού MEDISYN εκτελείται ορολογική δοκιμή για την Ανίχνευση Αντισωμάτων IgG & IgM, έναντι του ιού του Δυτικού Νείλου.
Πληροφορίες σχετικά με το απαιτούμενο δείγμα, τις συνθήκες μεταφοράς του, τις Τιμές Αναφοράς, θα βρείτε στον online Επιστημονικό μας Κατάλογο (δείτε εδώ)
Σύνταξη: Τάκης Αποστολόπουλος
- Petersen LR, Marafin AA: West Nile Virus: a primer for the clinician. Ann Intern Med 2002;137:173-179
- Petersen LR, Roehrig JT: West Nile Virus: a reemerging global pathogen. Emerg Infect Dis 2001;7(4):611-614
- Brinton MA: The molecular biology of West Nile Virus: a new invader of the western hemisphere. Ann Rev Microbiol 2002;56:371-402
- CDC: Division of Vector-Borne Infectious Diseases: West Nile Virus: Statistics, Surveillance, and Control. Available at www.cdc.gov/ncidod/dvbid/westnile/surv&control.htm. Retrieved 4/18/08
- CDC: West Nile Virus-Statistics, Surveillance, and Control. Available at www.cdc.gov.ncidod/dvbid/westnile. Retrieved 4/1/08
- Petersen LR, Marfin AA: West Nile Virus: A Primer for the Clinician. Ann Intern Med 2002;137:173-179
- CDC: West Nile Virus QA. Available at www.cdc.gov/ncidod/dvbid/westnile/qa. Retrieved 4/9/08
O Εργαστηριακός ΥπεύθυνοςΧρήστος Ντίνας |
Η Επιστημονικά ΥπεύθυνηΠαναγιώτα Χατζηβασιλείου |