Χρωμογρανίνη Α(CgA)
Chromogranin A | |||||
Κλινική χρησιμότητα | Ως καρκινικός δείκτης εκλογής για τη διαφοροδιάγνωση μεταξύ όγκων νευροενδοκρινούς και μη νευροενδοκρινούς προέλευσης. Ως δείκτης που συμβάλλει στη διάγνωση της δευτεροπαθούς υπέρτασης που συνδέεται με φαιοχρωμοκύτωμα. |
||||
---|---|---|---|---|---|
Προετοιμασία εξεταζομένου | Δεν υπάρχει καμία ειδική διαιτητική απαίτηση πριν από τη συλλογή δείγματος |
||||
Δείγμα | Ορός που συλλέγεται σε συνήθη σωληνάρια δειγματοληψίας ή σε σωληνάρια που περιέχουν γέλη διαχωρισμού. Αποχωρίζεται τον ορό από το θρόμβο ή τα κύτταρα εντός 45 λεπτών και συντηρείται σε πλαστικό σωληνάριο. Δεν υπάρχει δυνατότητα πολλαπλών κύκλων κατάψυξης-απόψυξης του δείγματος. |
||||
Σταθερότητα δείγματος | Για 8 ώρες στους 20-25°C ή για 4 εβδομάδες στους 2-8°C ή για 6 μήνες στους - 20°C. |
||||
Μη αποδεκτό δείγμα | Θερμοαδρανοποιημένα δείγματα, ή δείγματα με έντονη αιμόλυση και λιπαιμικότητα |
||||
Μεταφορά δείγματος | 0,4 mL ως ελάχιστος όγκος σε θερμοκρασία 2-8°C |
||||
Μέθοδος | ELISA | ||||
Τιμές αναφοράς | Εκφράζονται σε μg/L
ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Η συγκέντρωση του CgA σε ένα δείγμα γνωστής συγκέντρωσης, η οποία προσδιορίζεται με εξετάσεις διαφορετικών κατασκευαστών, ενδέχεται να ποικίλει λόγω διαφορών στις μεθόδους εξέτασης και την ειδικότητα των αντιδραστηρίων. Στα αποτελέσματα που δίδονται από το εργαστήριο στον ιατρό, πρέπει να συμπεριλαμβάνεται η ταυτότητα της εξέτασης του CgA που χρησιμοποιήθηκε. Οι τιμές που προκύπτουν από διαφορετικές μεθόδους εξέτασης δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται εκ περιτροπής. |
||||
Παρατηρήσεις | Το ενδιαφέρον της δοκιμής CgA στον ορό παρουσιάστηκε αρχικά για το φαιοχρωμοκύτωμα, και κατόπιν επεκτάθηκε γρήγορα σε άλλους ενδοκρινείς καρκίνους με τα ιδιαίτερα σημαντικά υψηλά ποσοστά στα εντερικά καρκινοειδή και στους νευροενδοκρινείς όγκους του παγκρέατος. Το ποσοστό κυκλοφορίας CgA συνδέεται με μια νευροενδοκρινή διαφοροποίηση και συνδέεται με τη μάζα του όγκου. Έχει παρατηρηθεί επίσης ότι η παρουσία της CgA στους προστατικούς καρκίνους υποδεικνύει μια δυσμενή εξέλιξη. Αυτά τα παθολογικά ποσοστά μπορούν να συνδεθούν με μια μειωμένη επιβίωση, ανεξάρτητα από το στάδιο της νόσου. Η CgA εκφράζεται αποκλειστικά στα νευροενδοκρινή κύτταρα και χαρακτηρίζεται από παράλληλη έκφραση ορμονών ή νευροδιαβιβαστών. Η μέτρηση της CgA βοηθά στην εκτίμηση της πολλαπλής ενδοκρινής νεοπλασίας τύπου Ι (MEN - 1). Αποτελεί αξιόπιστο δείκτη για μικροκυτταρικό καρκίνωμα πνεύμονα, τους νευροενδοκρινείς όγκους του γαστρεντεροπαγκρεατικού συστήματος, το φαιοχρωμοκύττωμα, το νευροβλάστωμα, το μυελοειδές καρκίνωμα του θυρεοειδούς και το αδενοκαρκίνωμα προστάτη με εστιακή νευροενδοκρινή διαφοροποίηση. Η CgA αυξάνεται στην πλειονότητα (80-100%) των νευροενδοκρινών όγκων, με αποτέλεσμα να χαρακτηρίζεται μη ειδική. Τα επίπεδά της αντανακλούν το καρκινικό φορτίο και συσχετίζονται με κακή πρόγνωση όταν ανευρίσκονται πολύ αυξημένα. Συνεχώς αυξανόμενες τιμές CgA είναι ενδεικτικές υποτροπής. Σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια, τα επίπεδα της CgA μπορούν να είναι ασυνήθιστα υψη-λά χωρίς την παρουσία μιας νευροενδοκρινικής κακοήθειας. Για την αποφυγή τυχόν παρερ-μηνείας συνιστάται η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων να γίνεται ταυτόχρονα με τον υπολογι-σμό του eGFR μέσω της μέτρησης στον ορό της κρεατινίνης ή της κυστατίνης C στον ορό. Η μέτρηση της CgA παρέχει την υψηλότερη ειδικότητα και ευαισθησία σε ότι αφορά τη διάγνωση μεταστατικής νόσου. Στον καρκίνο του προστάτη η CgA έχει στατιστικά σημαντική συσχέτιση μεταξύ θετικότητας και κινδύνου θανάτου. Ψευδώς αυξημένα επίπεδα CgA ανευρίσκονται σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια, ηπατική ανεπάρκεια, χρόνια ατροφική γαστρίτιδα , ιδιοπαθή φλεγμονώδη νόσο του εντέρου και στο 30% των ασθενών υπο θεραπεία με κορτικοστεροειδή |
||||
Εκτέλεση | Κάθε Πέμπτη με τα δείγματα της προηγούμενης ημέρας/ων |